Amdanom

Dros y rhan fwyaf o’r bedwaredd ganrif ar bymtheg Merthyr Tydfil oedd canolfan cynhyrchu haearn mwyaf y byd. Mae ei hanes a’i threftadaeth o bwys cenedlaethol a rhyng-genedlaethol.

Mae angen dybryd i achub Castell Cyfarthfa a ffwrneisi hynafol Cyfarthfa, sy’n dyddio’n ôl 260 o flynyddoedd, er mwyn iddynt fedru chwarae rhan allweddol yn y dasg frys o adfywio’r economi leol a chefnogi adfywiad economaidd hirdymor yr ardal.

Bydd lluosi nifer yr ymwelwyr â Chyfarthfa yn cael effaith gadarnhaol ar ganol y dref gerllaw, yn creu swyddi, yn ategu datblygiadau eraill yng nghanol y dref ac yn atgyfnerthu enw da cynyddol Merthyr Tudful fel prif dref Blaenau’r Cymoedd.

Mae’r Sefydliad yn elusen gofrestredig a grëwyd i wireddu’r cynlluniau datblygu ar gyfer y dyfodol. Mae wedi cael grant gwerth £1.2m gan Lywodraeth Cymru i ddechrau ar y gwaith cynllunio ac i gynhyrchu’r arian sydd ei angen i gefnogi’r gwaith sylweddol. Cytunwyd y byddai’r Sefydliad yn cymryd perchenogaeth o Gyfarthfa yn y pen draw, ond tra bod y Sefydliad yn canolbwyntio ar gynllunio’r prosiect, bydd Cyngor Bwrdeistref Sirol Merthyr Tudful yn parhau i reoli Castell a Pharc Cyfarthfa.